woensdag

“The world is my oyster” is “the world is my office” geworden



De uitspraak “the world is my oyster” wordt als eerste in de historie gebruikt in een stuk van Shakespeare en verwijst in die tekst naar een opportunistische houding van de spreker naar de wereld toe. De analogie tussen de wereld en de oester gaat in op een specifieke kwaliteit die de spreker toekent aan de wereld, namelijk dat er zich vele mogelijkheden voordoen in de wereld om ons heen en dat deze kansen voor het oprapen liggen. De gesloten indruk die de oester maakt wordt ook handig gebruikt om aan te geven dat er een bepaalde actie benodigd is om er voor te zorgen dat deze mogelijkheden hun ware aard prijsgeven wat gesymboliseerd wordt door de parel.

De gesloten oester heeft vaker de belofte een parel in zich te hebben dan dat het deze daadwerkelijk heeft. De spreker zou kunnen bedoelen dat er zich in de wereld meerdere oesters bevinden, maar dat hij of zij degene is die weet welke geopend moet worden om in het bezit te komen van een parel. De uitspraak “the world is my oyster” zegt dus meer over de spreker dan over een aangenomen intrinsieke kwaliteit van de wereld om ons heen.

Wat is dan het verschil met “the world is my office”? In de oesterwereld kan nog uitgegaan worden van een breed scala aan mogelijkheden die zich voortdoen in de buitenwereld. De kantoorervaring van de buitenwereld brengt daarentegen een bepaalde beperking met zich mee. Waar de oesters nog een metafoor zijn voor de ongekende mogelijkheden van de wereld om ons heen, en het vernuft van het individu om deze zo goed mogelijk te benutten, is het kantoor niet echt een metafoor. Het kantoor is echt en brengt een wezenlijke beperking teweeg aan de manier waarop we de wereld om ons heen ervaren.

De vergelijking tussen de twee uitspraken, de een van William Shakespeare, de ander van mijn huisgenoot Joost, was in eerste instantie meer een grap. We zagen namelijk een jongen van onze leeftijd bellen met zijn headset, niet per se een heel uitzonderlijke straatbeeld maar genoeg reden voor de hersenen om de connectie te leggen.

Maar ondanks die schijnbare willekeur van de verbanden tussen beide uitspraken, gaat het niet helemaal nergens over. Kijk maar naar buiten. Ja, gewoon je raampje open doen en je ogen even goed de kost geven (mits je in urbaan gebied leeft) en zie hoe de mens een soort robot is geworden. Het zal niet heel lang meer duren of mensen zullen rondlopen met een laptop die bevestigd is aan hun borst en uit kan klappen wanneer ze dat handig vinden (altijd natuurlijk).

Ik ben geen techno-scepticus. Integendeel, ik geloof dat iedere technologie een nieuw blik met oesters en de daarbij behorende parels opentrekt. Mobiele telefonie is de shizznitz die de wereld om ons heen de afgelopen tien jaar radicaal heeft veranderd en veel van die veranderingen zijn ons denk ik wel ten goede gekomen.

Ook ben ik niet bang dat mobiele telefoons gevaarlijke straling je oor induwen die je instant kanker opleveren. Maar het is onmiskenbaar dat we ons tegenover iedere nieuwe technologie opnieuw moeten verhouden en onze oorspronkelijke relatie met onze omgeving soms (radicaal) wordt veranderd.

De oesterwereld verdwijnt dus eigenlijk niet helemaal: er blijven namelijk nog steeds kansen bestaan. De aard van de mogelijkheden en kansen veranderen alleen continue en je moet meedoen aan die ‘sea of change’ om je hoofd boven water te houden, maar is dat niet altijd zo geweest?

Shakespeare zelf heeft waarschijnlijk eigenhandig een groot deel van zijn cultuur beïnvloed en was op zijn manier een ontzettende trendsetter, maar tegelijkertijd waren er waarschijnlijk genoeg mensen die zijn innovaties op het gebied van verteltechnieken en het aanspreken van alle lagen van de bevolking niet direct toejuichten.

Die participatiedruk is niet per definitie slecht naar mijn mening en het blijft vooralsnog een keuze. Ik zie de jongen voor me die met zijn headset belt en hoor mijn huisgenoot die “the world is my office” tegen me zegt en denk: ‘hij kan ook gewoon met z’n moeder aan het bellen zijn.’ Oneven wat het geval geweest mogen zijn, kan de jongen ervoor kiezen om buiten kantooruren geen zakelijke berichten meer aan te nemen.

Verandert natuurlijk niets aan het feit dat ze hem niet meer zouden kunnen bereiken en de keuze om privé en zakelijk op een bepaald punt te scheiden slechts schijn is. De strijd lijkt kortom niet te gaan tegen een bepaalde technologie maar in onze omgang met deze technologie. Om een concreet voorbeeld te geven: mijn vader heeft sinds niet al te lange tijd een smartphone, maar je hoeft niet te verwachten dat hij gaat reageren op whatsapp berichten (“whatsapp, wasda?”), hij gebruikt het namelijk tegenwoordig alleen nog maar voor foto’s. “Maakt best goede foto’s en past gewoon in m’n broekzak.”

De relatie die je hebt tot technologie bepaalt of de wereld je oester of je kantoor is. Bij mijn pa is het duidelijk nog zijn oester. Hij grijpt die smartphone vast wanneer er foto’s gemaakt moeten worden en de telefoon heeft nooit de overhand. Ook al weet hij niet als de beste hoe het ding werkt (misschien juist wel hét begin van een succesvolle relatie met je telefoon), weet hij er toch gedaan mee te krijgen wat hij wilt. Wanneer de mogelijkheden zich op blijven stapelen, en je dus alles kan met je mobieltje of de wereld om je heen, waar moet je dan voor kiezen?

Wat je dan nodig hebt is een duidelijke visie van wat je wilt en ik zie mensen om me heen die daar beter mee om kunnen gaan dan anderen. Ikzelf heb wisselend succes, maar dat verwijt ik graag de prestaties van mijn smartphone.

dinsdag

Game of Thrones



Ik ben nu twee dagen achter elkaar een beetje griepig
In ieder geval genoeg reden om in bed te blijven liggen
En Game of Thrones te kijken tot ik er bij neer val
Om bij te zijn voor het nieuwe, gelekte seizoen

Normaal doe ik niet aan binge-serie-kijken
Maar ziek zijn lijkt er uitermate geschikt voor
Een half seizoen is er vandaag als zoete koek
Naar binnen gegaan

Het is voor mij dan onvermijdelijk om daarbuiten
Op het moment dat ik dan even niet aan het kijken ben
Niet continue toch aan die serie te denken
En paralellen te trekken met de echte wereld

De middeleeuwen, er wordt verondersteld
Dat GoT zich in die periode afspeelt
Terwijl er geen moment een tijdsaanduiding is

Niet heel belangrijk, maar wel interessant
Het feodale systeem wat de achtergrond van de serie vormt
Lijkt in ieder geval veel weg te hebben van die van Europa
In de jaren dat er kruistochten werden gehouden

Oftewel, toen er massaal mensen uitgemoord werden
Binnen en buiten Europa in de naam van God
Pfoeh, wat moet er toen veel bloed gevloeid zijn
Onschuldigen vermoordt, vrouwen verkracht

Niet echt iets om over naar huis te schrijven
Het was misschien zelfs beter geweest
Als de kruisridders hadden besloten
Om lekker thuis te blijven

Maar dat zit niet echt in de aard van het beestje
Hoewel de Zeven Koninkrijken sterk doen denken
Aan een wereld die er niet meer is
Moeten we er toch rekening mee houden

Dat de serie is geschreven in de moderne tijd
En daar dan misschien ook wel meer over zegt
Dan dat het probeert inzicht te verschaffen
In een verleden waarin we niet meer leven

Want eer, wraak, moord, doodslag,
Verraad, trots, geloof en ga zo maar door
Daar zijn we bijna allemaal wel erg stil over
Bijna net zo stil als die grote Hodor

Sorry, dat laatste kon ik niet laten
Maar we proberen ons massaal af te zetten
Tegen eer, en associëren het met wraak
En iets middeleeuws en achterlijks

Daarbij vergeten we dat het zit verzegeld
In ons wezen, net als het willen geloven
In iets dat daar tussen de wolken schuil gaat
Hoog boven ons, daar boven

Soms zijn we geneigd om een klinisch leven
Na te jagen en al het bloed dat in onze aderen
Stroomt te ontkennen en langzaam te vervangen
Met plasmacytoïden dat veel efficiënter werkt

Daar ben je geen mens voor geworden
Je bent een mens om je bloedlijn te beschermen
En dreigementen de pan in te hakken

En fin, wat ik wilde zeggen was
Game of Thrones is geen middeleeuwse serie
Maar de fantasie van een televisiepopulatie
En een bebaarde en ietwat oude man

Die graag een wereld voor zich zien
Waarin duidelijke waarden en regels zijn geschetst
En waar er van heilige huisjes (of kastelen)
Niet veel overblijft               

Zet het op papier

Afgelopen zaterdag (4 april) ben ik naar de Dag van de ZZP'er (DVDZZP) geweest. Een uiterst interessante bijeenkomst van zelfstandige ondernemers die streden om de Freelancer of the Year Award, mits je jezelf had opgegeven. Ik was een beetje laat met mijn aanmelding, omdat ik maar net weer ben gaan freelancen, maar de dag was daarom niet minder interessant.

Er werden namelijk verschillende seminars gegeven en niemand minder dan Mark Rutte kwam de Award uitdelen aan Carlijn Bröring met haar initiatief genaamd foodless.nl. Met haar blog helpt ze mensen lekkere recepten te bereiden waar geen gluten, melk- of eierproducten inzitten. Hartstikke sympathiek en waarschijnlijk voor mezelf ook handig als ik eens een lekkere glutenvrije pasta bolognese voor mijn vriendin wil maken in de toekomst (ze heeft namelijk een glutenintolerantie). Bröring begon de blog voornamelijk omdat ze zelf twee voedselintoleranties heeft en in eerste instantie dacht dat ze niets meer kon eten. Dit was het startschot voor haar zoektocht, met foodless  en de wetenschap dat ze toch nog dingen kan eten als resultaat. Top!

Ik denk dat die persoonlijke motivatie ook precies is wat onder andere foodless tot zo'n daverend succes heeft gemaakt. Wat heeft het voor zin om aan iets te beginnen waar je geen passie voor hebt of wat je eigenlijk niet zo veel doet? Het werd me op de DVDZZP dan ook al gauw duidelijk dat iedereen waar ik mee sprak een bepaald gevoel had bij hetgeen dat hij of zij deed. Ik heb met een goochelaar gesproken die al van jongs af aan met zijn vak bezig is en mij uitlegde waar de raakvlakken lagen tussen marketing en het doen van goocheltrucs voor een publiek. Ook sprak ik een belastingadviseur die om de hoek komt kijken op het moment dat het écht lastig en complex wordt. Of het nu gaat om specifieke dieetbehoeftes, het wekken van illusies of het oplossen van belastingvraagstukken: elk van deze mensen sprak en ging te werk vanuit hun passie en ervaring. Die persoonlijke motivatie zorgt er ook voor dat bepaalde twijfels die je bijvoorbeeld zou kunnen hebben bij het starten van een onderneming verdwijnen.

Mark van der Heijden, een ZZP'er die een wereldreis maakte en zijn diensten onderweg aanbood als Creative Copywriter in ruil voor onderdak en voedsel, deelde 5 tips met de bezoekers in een presentatie. Eén daarvan was 'think less, do more.' Op zo'n dag dat er ontzettend veel informatie op je afgegooid wordt, is het belangrijk om prioriteiten te stellen. Daarom heb ik 'think less, do more' onthouden. Niet alleen omdat ik vorig jaar toen ik 'begon' als ZZP'er te veel met zaken in mijn hoofd zat te malen, terwijl ik er niet veel mee deed, maar voornamelijk omdat ik het nu anders doe. Vorig jaar was ik onvrijwillig ZZP'er en nu niet, wat een verschil tussen dag en nacht maakt. Maar ook dan geldt dat je moet roeien met de spanen die je hebt en je de situatie naar je hand moet zetten. Minder denken is daar een essentieel onderdeel van en dat zie ik nu in.

En hoezeer dat ook bombastisch klinkt, dat hoeft het niet per se te zijn. Gedachtenexperimenten zijn niet verkeerd, als ze maar opbouwend zijn. Dat ik me zorgen maakte, leverde me helemaal niets op. Integendeel, maar op dat soort momenten is het belangrijk om te weten wat je kan doen. Wat kan je doen om jezelf uit je hoofd te halen. Dat klinkt misschien gek, maar soms (of eigenlijk vrij vaak) is het beter om de focus op de buitenwereld te vestigen. Of je dat nou bereikt met hardlopen of een kop koffie met een goede vriend of vriendin: doe het gewoon!

Dit zou dan ook mijn specificatie zijn voor de tip die Mark van der Heijden met zijn publiek deelde: zet dingen op papier. Dan heb ik het niet over contracten en werkovereenkomsten (natuurlijk ook erg belangrijk) maar over gedachten. Schrijf ze op, laat ze even liggen en lees ze weer. Je zult zien dat je er anders naar kijkt. Waar je in je hoofd minder eenvoudig gedachten op elkaar kan stapelen is het op papier makkelijker om op gedachten door te gaan. Op dat moment gebruik je je hersenen als filter en kun je kritischer naar hetgeen dat je op papier hebt gezet kijken en ben je niet langer bezig met zorgen over en kun je letterlijk wat afstand creëren. Dikke tip.